امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
بلوک کد اختصاصی

پیشینه تحقیق و مبانی نظری تبیین شاخص های تقسیمات محله ای

پیشینه تحقیق و مبانی نظری تبیین شاخص های تقسیمات محله ای دسته: علوم انسانی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 172 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 58

پیشینه تحقیق و مبانی نظری تبیین شاخص های تقسیمات محله ای

قیمت فایل فقط 16,250 تومان

خرید

پیشینه تحقیق و مبانی نظری تبیین شاخص های تقسیمات محله ای در 58 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

فهرست مطالب و بخشی از متن :

-2 مفاهیم ........................................................................................................................................... 14

1-1-2 توسعه پایدار شهری ............................................................................................................... 14

2-1-2 مدیریت شهری ........................................................................................................................ 14

3-1-2 محله .......................................................................................................................................... 16

4-1-2 مدیریت محلی ......................................................................................................................... 18

5-1-2 برنامه ریزی محله محور ........................................................................................................ 20

6-1-2 تقسیمات محله ای (محله بندی) ........................................................................................ 22

2-2 مکاتب .......................................................................................................................................... 23

1-2-2 مکتب ساختارگرایی ............................................................................................................... 23

3-2 رویکردها ..................................................................................................................................... 26

1-3-2 رویکرد توسعه پایدار شهری ................................................................................................. 26

1-1-3-2 حکمروایی خوب شهری ................................................................................................... 30

2-1-3-2 مشارکت .............................................................................................................................. 34

3-1-3-2 توسعه اجتماعات محله ای .............................................................................................. 37

2-3-2 رویکرد مدیریت یکپارچه شهری ......................................................................................... 39

3-3-2 رویکرد های نوین به محله .................................................................................................... 41

3-2 نظریه ها ...................................................................................................................................... 43

1-3-2 تئوری نو شهرگرایی ............................................................................................................... 43

4-2 مدل ها .......................................................................................................................................... 46

1-4-2 مدل های ساخت شهر .......................................................................................................... 46

2-4-2 مدل شهرهای سالم ................................................................................................................ 50

6_2 تجارب ............................................................................................................................................ 55

1-6-2 مدل اندازه ی محله در غرب .................................................................................................. 55

1-6-2 مدل اندازه ی محله در ایران .................................................................................................. 57

7_2 نتایج مبانی نظری .................................................................................................................... 57

1-2 مفاهیم:

1-1-2 توسعه پایدار شهری:[1]

واژه توسعه پایدار را اولین بار به طور رسمی برات لند در سال 1987 در گزارش (آینده ی مشترک ما) مطرح کرد. این واژه در مفهوم گسترده آن به معنی" اداره و بهره برداری صحیح و کارا از منابع پایه، طبیعی، مالی و نیروی انسانی برای دستیابی به الگوی مصرف مطلوب است که با به کارگیری امکانات فنی و ساختار و تشکیلات مناسب برای رفع نیاز نسل امروز و اینده به طور مستمر و رضایت بخش" امکان پذیر می شود. (مکنون، 1374: 5)

جامع ترین و علمی ترین تعریف توسعه پایدار کمسیون برات لند:" توسعه ای که در جهت رفع نیازهای نسل کنونی باشد، بدون اینکه توانایی های نسل آینده را در رفع نیازهایشان کاهش دهد." توسعه پایدار بر حفاظت از محیط زیست، اقتصاد پایدار، رفاه افراد فقیر، امکان بهبود استانداردهای زندگی و استفاده درست و بهینه از منابع می باشد(نمازی، 1374: 44).

نظریه توسعه پایدار شهری، حاصل بحثهای طرفداران محیط زیست درباره مسائل زیست محیطی به خصوص محیط زیست شهری است که به دنبال نظریه ی توسعه پایدار برای حمایت از منابع محیطی ارائه شد. در این نظریه موضوع نگهداری منابع برای حال و آینده از طریق استفاده بهینه از زمین و وارد کردن کمترین ضایعات به منابع تجدیدپذیر مطرح است(Blowers, 1994: p.6) .

در توسعه پایدار شهری مسائلی مانند: جلوگیری از آلودگی محیط شهری، کاهش ظرفیتهای تولید محیط محلی، حمایت از بازیافتها ، عدم حمایت از توسعه های زیان آور و از بین بردن فقر مطرح است (Clark, 1992 :pp.140_147).

2-1-2 مدیریت شهری: [2]

شهر که یک زیستگاه پیچیده و متنوع است که با مدیریت شهری سامان می یابد و از این رو نیاز است تا با برنامه هایی دقیق برای رشد و توسعه ی آینده ی شهر و با طرح هایی کارا به حل مسائل و مشکلات کنونی پرداخت. " از این رو مدیریت به معنای کار کردن با افراد و گروه ها برای رسیدن به مقاصد سازمانی است که وظایف آن برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و انگیزش می باشد." (سعیدنیا، 1379: 19 _ 20).

مدیریت شهری یکی از ابعاد مدیریت علمی است. یعنی فرآیندی که در سطح شهر کوچک و چه بزرگ فعالیت می کند. در مدیریت شهری موفق، مدیر باید بتواند با تاکید بر منابع درآمدی پایدار شهری از عهده هزینه ها برآید و با کارآکردن سازمان و کاستن از بار هزینه ای، ضمن اداره سازمان، خواست عمومی را نیز تامین نماید." (رفیعیان و دیگران، 1390: 43).

در تعریف عملیاتی مدیریت شهری شامل مدیریت و بهبود سرمایه گذاری های زیر بنایی، ارائه و توزیع خدمات اجتماعی، برنامه ریزی توسعه فیزیکی و استراتژیک شهر و افزایش رضایت شهروندان و افزایش مشارکت مردمی در اداره ی امور شهر می باشد (Simpson, 2005: 34).

تعریف مدیریت شهری امروز به گفتة لوئیس مامفورد[3]، نظارت برجان مردم شهرها به عنوان جوهرة تعریف شهر است . اگر چه برنامه های توسعه شهری ، ساختار آینده شهرها را ترسیم می كند، ولی به جریان انداختن روال مناسب زندگی در شهرها بر عهدة مدیریت شهری است ( شیعه ، 1382 : 47 ).

" مدیریت شهری را می توان سازمانی فراگیر و در برگیرنده اجزای رسمی و غیر رسمی موثر و كارامدی دانست كه در ابعاد مختلف اجتماعی ، اقتصادی و كالبدی حیات شهر تاثیر دارند و با ماهیت چند عملكردی در حوزه سیاستگذاری برنامه ریزی و اجرا بر آن هستند تا به اداره ، هدایت ، كنترل و توسعه همه جانبه و پایدار شهر بپردازند و افزایش كیفیت زندگی شهروندان و رفاه شهروندی را محقق گردانند." (هاشمی، 1390 : 15).

" مدیریت شهری عبارت از سازماندهی عوامل و منابع برای پاسخگویی به نیازهای ساکنان شهر است." (صرافی و دیگران ، 1379 : 70- 81 ).

" مدیریت‌ شهری‌ به‌عنوان‌ چارچوب‌ سازمانی‌ توسعه‌ شهر به‌ سیاستها، برنامه‌ها و طرحها و عملیاتی‌ اطلاق‌ می‌شود که‌ در پی‌ اطمینان‌ از تطابق‌ رشد جمعیت‌ با دسترسی‌ به‌ زیرساختهای‌ اساسی‌ مسکن‌ و اشتغال‌ هستند. " (داداش پور ، 1380 : 2).

" مدیریت شهری نوین عبارت است از اداره امور شهری به منظور رشد پایدار مناطق شهری در سطح محلی ( با در نظر داشتن و تابعیت از اهداف و سیاست های ملی اقتصادی و اجتماعی كشور ) " (رضویان ، 1381 : 46).

هدف سیستم مدیریت شهری به مثابه جزئی از سیستم حکومتی، اداره امور شهرهاست و هدف سیستم مدیریت شهری در جهت اهداف ملی بوده و با آن همسو است و از کلیات آن تبعیت می کند. به همین دلیل است که برنامه های این سیستم برای ساماندهی امور شهر، به طور کلی در چارچوب برنامه های کلان و قوانین جاری کشور تدوین می گردد (مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، 1389: 70).

گونه های مدیریت شهری یا به شکل متمرکز است یا نا متمرکز، که در سیستم متمرکز تمام تصمیم گیری ها توسط حکومت مرکزی است و مردم مشارکتی ندارند و تمرکز امور در این سیستم باعث کندی کارها و تصمیم گیری ها می شود و عدم نظارت بر عملکرد مسئولان امور دیده می شود.

در سیستم نا متمرکز انجام امور به سازمانهای مرکزی، منطقه ای و محلی سپرده می شود و استقلال دارند و مشکلات با سرعت بیشتری حل می شوند و مشارکت مردم نیز بیشتر است اما گاهی باعث استبداد و خودکامگی مقامات محلی می شود. گونه ای از مدیریت به نام مدیریت مستقل در شهرهای بزرگ دنیا دیده می شود که اکثرا مدیریتی مستقل، مقتدر و مردمی دارد. (سعیدنیا، 1379: 55 _ 60).

3-1-2 محله: [4]

در لغت نامه دهخدا محله به معنای کوی، برزن، یک قسمت از قسمت شهر و یا قریه آمده است و در لغت نامه ی معماری و شهرسازی نیز به معنای کوچک ترین واحد شهری مشتمل بر چند کوچه، دکان، بازارچه و مسجد که اهالی آن به دلیل اشتراک زبان، شغل، مذهب، نژاد و تاریخ با یکدیگر احساس پیوستگی خاص دارند و از نظر تاریخی و اجتماعی و خدمات شهری قابل تفکیک باشد (مهندسین مشاور شاران، 1388: 49).

در تعاریف محله تنوع زیادی به چشم می خورد. اغلب متخصصین در تعریف خود از محله یا بر عوامل کالبدی و فیزیکی تکیه نموده اند و یا بر عوامل اجتماعی و فرهنگی همچون اشتراکات فرهنگی، دینی_ مذهبی، زبانی و ... تاکید کرده اند که این موضوع ناشی از ماهیت خود محله است که ماهیت اجتماعی و کالبدی را تواما دارد (ربانی، 1385: 156).

در اوایل قرن بیستم رابرت ایزرا پارك [5]و برگس[6] محله را یك واحد اجتماعی و اكولوژیكی قابل برنامه ریزی تعریف نمودند (Randolph, 1984, P. 5). از جانبی كلر محله را مكانی با مرزهای فیزیكی و عادی ( (Keller, 1968, P. 89 و موریس[7] و هس[8] محله را از اجتماع مكان و مردم با حس مشترك در یك محدودهای كه به سهولت برای مردم قابل تردد باشد، معرفی نمودند (Morris and Hess, 1975, P. 6) اما محله در شهرسازی امروزه بیشتر با طرح واحد همسایگی كلرنس پری[9] در سال 1926 شهرت یافته است، طرحی كه بیشتر با كاربریهای اختصاصی نظیر یك مدرسه ی ابتدایی در مركز محله توأم با چند مغازه و زمین بازی و ورزشی در فاصله ی مناسب دسترسی (با پای پیاده ) برای كل محلات و یك واحد مذهبی و سالن اجتماعات و استخر شنا برای محلات پر درآمد و یك موزه و تئأتر برای محلات پرتراكم شهری سعی در ارتقاء كیفیت زندگی شهری داشت (وزین، 1378: (140- 14.

در ساده ترین تعریف، محله از خانه های مجاور هم در یک فضای جغرافیایی خاص تشکیل می شود. خانواده ها نسبت به محله مسکونی همان احساس خانه مسکونی خود را دارند و با ورود به محله، خود را در یک محیط آشنا و خودی مثل خانه روبرو می بینند. کلاد براون[10] با توجه به شرایط زندگی در هارلم نیویورک چنین می نویسد:" من همواره هارلم[11] را به مثابه خانه خودم می پندارم و برای من خانه همان خیابانهاست." این بیان معرفی قوی از مفهوم محله و تعلق خاطر به فضای محله است.

(Claude Brown, 1965, Manchild in the promised land)

محله یکی از تقسیمات کوچک شهر و به عنوان سلول زندگی حیات شهری می باشد و جزئی از سازمان فضایی شهر است که در آن روابط افراد به شکل رو در رو می باشد و محله ممکن است با توجه به هرکدام از جنبه ها ومعیارهای زیر تعریف گردد: 1. مناسبات اداری: بوسیله ی مرزها و محدوده ها 2.زیبایی شناختی: بوسیله ی ویژگیهای بارز و قدمت توسعه 3. اجتماعی: از دید و نگاه ساکنین در محله 4. عملکردی: بوسیله ی محدوده ی خدماتی 5. زیست محیطی: بوسیله ی فضاهایی با ترافیک آرام و روان و کیفیت بالای زیست محیطی.(Borton, 2003: 16_17)

محله از تجمع، پیوستگی کم یا زیاد، معاشرت نزدیک، روابط محکم همسایگی و اتحاد غیر رسمی میان گروهی از مردم بوجود می آید و شرایط لازم برای تشکیل یک محله شهری عباتند از:

1. دارا بودن یک حوزه جغرافیایی از شهر

2.پیدایش و تکوین یک اجتماع کوچک از گروهی از مردم شهر

3. وابستگی اجتماعی میان گروهی از مردم. (Thomlison, 1969: 181)

درفرهنگ جغرافیای انسانی، محله بعنوان بخشی ازیك ناحیه شهری است كه درآن روابط چهره به چهره حاكم است.محله یك اجتماع محدود شده ازنظر فضایی است كه اغلب افراد غیر محلی آن را سریع تر از ساكنانش درك می كنند.(Johnston & et al, 2001)

در تعریفی دیگر از محله، که با روح ایرانی سازگاری بیشتری دارد، محله از تجمع، پیوستگی کم یا زیاد، معاشرت نزدیک، روابط محکم همسایگی و اتحاد غیر رسمی میان گروهی از مردم به وجود می آید که خانواده ها نسبت به محله خود همان احساس خانه مسکونی خود را دارند. (شکویی، 1372: 50_48)

محله یك واحد جغرافیایی شهری است كه آن را نه عوارض و پدیده های طبیعی بلكه بیشتر قابلیت ارایه ی خدمات شهری معین می نماید (رهنمایی، 1369 : ( 150.

طرح جامع[12] تهران محله را به صورت یك مجتمع زیستی متشكل از 1000 خانوار یا 4تا 5 هزار نفر جمعیت با شعاع دسترسی 500 متر و با وسعتی معادل 75 هكتار تعریف نموده كه ملاك عملی برای تمامی شهرهای كشور گردید. (وزارت كشور،1378 ،67).

4-1-2 مدیریت محلی:[13]

سازمان و یا مدیریت محلی به لحاظ مفهومی سازه ای سیاسی – اداری است که در نتیجه فرآیند توزیع قدرت سیاسی به وسیله حکومت مرکزی پدید می آید. به عبارتی مدیریت محلی فرآیندی است که موجب می شود تصمیم گیری ، اجرا و نظارت درباره امور محلی در چارچوب سیاست های کلی حکومت مرکزی به نهادها و سازمان های مردمی نظیر شوراها (شورایاران) ، انجمن ها ، نهادهای مدنی نهادهای داوری و ریش سفیدی و نیز مقامات و نهادهای حکومتی محلی نظیر فرمانداری ، بخشداری و ادارات دولتی واگذار شود. تقویت و نهادینه کردن مدیریت های محلی مقتدر و توانمند راهبرد کلیدی توسعه ملی است به طوری که در اجلاس جهانی توسعه پایدار 2002 ژوهانسبورگ ، استراتژی رسیدن به توسعه پایدار ملی و هم چنین ریشه کنی فقر ، بهره برداری پایدار از منابع آب ، خاک و هوا ، پیشگیری از بلایای طبیعی و تولید پایدار در سایه اقتدار بخشی و مقتدرسازی مدیریت های محلی است.


[1] Urban Sustainable Development

[2] Urban Management

[3] Lewis mumford

[4] Neighborhood (community)

[5] Robert Ezra Park

[6] Ernest Burgess

[7] James Morris

[8] hees

[9] Clarence Perry

[10] Claude Brown

[11] Harlem in New York

[12] Comprehensive Plan

[13] The management of neighborhood

قیمت فایل فقط 16,250 تومان

خرید

برچسب ها : پیشینه تحقیق و مبانی نظری تبیین شاخص های تقسیمات محله ای

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر